مطالعه آناتومی و بافت شناسی کلیه ماهی شیربت

ماهی شیربتْ متعلّق به خانواده ی کپورماهیان؛ یکی از مهمترین ماهیان پرورشی در جنوب ایران است و کلیه ی این ماهی در مطالعه ی حاضر از نظر آناتومی و بافت شناسی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش ساختار بافت شناسی کلیه ی 10 قطعه ماهی شیربت که دارای میانگین وزنی 21/75±66/444 گرم و طول متوسّط 34/1±88/37 سانتی متر بودند مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفتند. پس از خارج ساختن کلیه ها از محوّطه ی بطنی، از قسمت های مختلف کلیه نمونه برداری انجام گرفت و سپس به روش معمولِ تهیه ی مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگ آمیزی h&e و pas قرار داده شدند. مطالعات ماکروسکوپی نشان داد که کلیه ی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار دارد و مشتمل بر سه بخش سر، بدنه و دم می باشد. همچنین مشاهدات میکروسکوپی نشان داد که کلیه ی ماهی شیربت همانند سایر ماهیان استخوانی، از دو بخش خون ساز و لنفوئیدی و بخش دفعی تشکیل شده است. قسمت قدامی (سر) کلیه ی این ماهی نسبت به قسمت خلفی (بدنه و دم) دارای بافت های خون ساز و لنفوئیدی بیشتری می باشد. ضمن اینکه اختلاف معنی داری در تراکم بافت های خون ساز و لنفوئیدی بین بخش های بدنه و دم کلیه وجود ندارد. در مطالعه ی میکروسکوپیِ بافت های خون ساز و لنفوئیدی به وضوح مراحل رشد و تکامل گلبول های قرمز و سلول های لنفوئیدی مشاهده شدند. لابه لای سلول های خون ساز کلیه، سلول های ملانوماکروفاژ نیز مشاهده گردیدند. قسمت دفعی کلیه ی ماهی شیربت از جسمک های کلیوی و لوله های ادراری تشکیل شده است. در مقاطع بافتیِ تهیه شده که گلومرول در آنها به طور واضح دیده می شود، سلول های اندوتلیال، مزانجیال و همچنین گلبول های قرمز هسته دار به خوبی قابل مشاهده بودند. تعداد جسمک های کلیوی در بخش خلفی کلیه (37/0±14/6) نسبت به بخش سر کلیه (58/0±18/2) بیش از 2 برابر است در حالی که در میانگین قطر جسمک های کلیویِ این دو بخش اختلاف معنی داری وجود ندارد. ضمن اینکه اختلاف معنی داری در تعداد و قطر جسمک های کلیوی بین بخش های بدنه و دم کلیه نیز وجود ندارد. لوله های ادراری از 4 بخش (بخش گردنی، بخش لوله ی پیچیده ی نزدیک که خود شامل دو قسمت می باشد (اوّل و دوم)، بخش میانی و بخش لوله ی پیچیده ی دور) تشکیل شده اند